Nieuwe portretten ontdekt geschilderd door Jean Baptiste Discart

Nadat het manuscript voor het op 25 juni 2019 bij Uitgeverij Van Gruting te Utrecht verschenen boek Jean Baptiste Discart; Oriëntalistische schilderijen en Nederlandse portretten gereed was gekomen, werden mij door de conservator Buitenlandse Kunst bij het RKD – het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis in Den Haag – enkele foto’s van de schilder Discart onder ogen gebracht. Deze waren recent bij het RKD binnen gekomen. De foto’s waren gedateerd: Oegstgeest, september 1923 en werden in het boek opgenomen op de pagina’s 2 en 10. Ondanks veel naspeuringen en zoekwerk werd het niet duidelijk waar deze foto’s vandaan waren gekomen. Enkele sporen bleven echter openstaan. Na aanhoudend en intensief speurwerk bleek in december 2019 dat deze foto’s afkomstig waren uit de nalatenschap van mevrouw Beatrice Stokhuyzen (1930 – 2015) die lange tijd werkzaam was geweest als hoofd van de Fotodienst van het Rijksmuseum in Amsterdam. Een belangrijk deel van haar fotocollectie legateerde zij aan het Rijksmuseum.

Enkele jaren voor haar overlijden had zij contact gezocht met een ver familielid in Den Haag waar een ander deel van haar nalatenschap werd ondergebracht. Nadat ik met dit familielid in contact was gekomen bleek Discart tussen 1922 en 1930 haar moeder, haar zuster, haar grootmoeder en uiteindelijk haarzelf als baby in olieverf op paneel en pastel op paneel te hebben vastgelegd.

De portretten zijn vervaardigd in de periode dat de schilder Discart verbleef in het huis van de familie Stokhuyzen-de Jong, vermoedelijk in de jaren 1920 – 1923 aan de Leidsche Straatweg 36 Oegstgeest, nu Rijnsburgerweg 114 Leiden.

Het gaat om de portretten van de volgende personen:

• Casmira Stokhuyzen (1921-1997), schilderij olieverf op paneel, 40 x 34 cm, incl. lijst 56 x 49 cm, rechtsonder gesigneerd J.B. Discart, 1923. Borststuk, hoofd naar voren aanziend, bruin haar en links een blauw lint met strik in het haar, ontbloot bovenlijf met witte japon. Particuliere Collectie.

• Johanna Petronella Lambertina Stokhuyzen-de Jong (1895-1976), pastel op paneel, 27,2 cm x 21,2 cm, linksonder gesigneerd J.B. Discart, 1922. Borststuk, hoofd naar voren kijken, bruin haar met witte japon of blouse, sepia kleurig. Particuliere Collectie.

• Gerarda Margaretha Catharina van Tonderen (1871-1896), pastel op paneel, 30,4 x 24,4 cm, rechtsonder gesigneerd J.B. Discart, 1923. Borststuk. Gezicht naar rechts kijkend, oorbellen, bruin of rood haar, ontbloot bovenlijf met jurk of stola. Dit portret werd postuum aan de hand van een foto vervaardigd. Particuliere Collectie.

• Jacoba Beatrice Stokhuyzen (1930 – 2015), pastel op paneel, 27,2 x 21,7 cm, linksonder gesigneerd J.B. Discart, 1930. Borststuk gezicht maar voren kijkend met blauwe ogen, ontbloot bovenlijfje met vest, sepia kleurig. Mogelijk werd dit portret aan de hand van een foto vervaardigd. Particuliere Collectie.

Ook kon het palet van de schilder Discart langs deze weg worden teruggevonden.

Door deze vondsten werd ook duidelijk dat de schilder Discart zijn laatste portretten niet in 1929 maar in 1930 heeft gemaakt. In de aangevulde Engelse editie van het boek over de schilder Jean Baptiste Discart dat binnen enkele maanden zal verschijnen, zullen deze portretten als catalogusnummers worden opgenomen. Samen met uitvoeriger beschrijvingen van de geportretteerden en hun familie en de schilderijen.

Tevens zullen hierin 8 andere herontdekte schilderijen van de schilder Discart en het teruggevonden schilderspalet in worden opgenomen en beschreven.

Het boek zal uitkomen als hardcover bij Uitgeverij Van Gruting, Utrecht.